Bij de recente begrotingscontrole van de Vlaamse Regering werd pas echt de trukendoos geopend om de begroting op orde te krijgen. Spijtig genoeg gaat het weer niet om besparingen die je als structureel of met enige langetermijnvisie doorspekt kan omschrijven. De doorschuifregering op zijn best met alweer één slachtoffer: de lokale besturen. Een mooi voorbeeld is de recente besparing van de Vlaamse Regering bij de rioleringen. Het vastleggingskrediet voor de subsidies van rioleringen werd gereduceerd van 109 miljoen euro naar 79 miljoen euro. Dit betekent dat een aantal dossiers extra vertraging zal oplopen. Maar ook in de effectieve uitgaven voor rioleringen werd er bespaard door de ordonnanceringskredieten eveneens te reduceren van 67 miljoen euro naar 37 miljoen euro. Met deze kredieten worden de subsidies (voorschot en saldo) effectief uitbetaald tijdens of na de uitvoering van werken. Deze reductie is zeer groot zodat er hierdoor voor heel wat dossiers die lopende zijn geen subsidies onmiddellijk meer voorhanden zullen zijn.
Verschuivingen zonder visie
Pas echt financieel maatwerk is de grote goocheltruc van de Vlaamse Regering om het lokaal pact (uit te voeren via Aquafin) te verhogen met 30 miljoen euro. In feite komt dit dus neer op een verschuiving van subsidies voor rioleringen van het gemeentelijk budget naar het bovengemeentelijke, en is dit een volledige uitholling van het gemeentelijk rioleringsbeleid via meerdere intergemeentelijke samenwerkingen en zelfs een regelrechte aantasting van de gemeentelijke autonomie. De reden hiervoor is dat de 30 miljoen euro voor het lokaal pact maar voor 1/30ste in de Vlaamse begroting moet worden opgenomen, gezien Aquafin de werken prefinanciert en laat terugbetalen over 30 jaar en Aquafin is zgn. ‘ESR-neutraal’ voor het Vlaams Gewest (ESR = Europees stelsel van nationale en regionale rekeningen, door de EU opgelegd). De Vlaamse begroting klopt alweer een beetje meer, maar de gemeenten mogen er dus weer voor opdraaien… Want heel wat dossiers die bij de gemeentelijke rioolbeheerders klaarliggen om aan te besteden, dreigen nu stil te vallen doordat de investeringsenveloppe van de gemeentelijke rioolbeheerders fors dalen. Dergelijke acties van de Vlaamse doorschuifregering hebben een impact als volgt: gemeenten worden minder en minder beheerder van hun openbaar domein en men schuift rioleringswerken steeds meer en meer door naar bovengemeentelijk. Wat is dan de visie nog van de Vlaams Regering? Ofwel doe je alles bovengemeentelijk en dan hebben de gemeentelijke rioolbeheerders geen enkele meerwaarde meer en voer je dat als totaal dossier met een duidelijke visie door, ofwel stopt men beter met rommelen en prutsen in de marge louter om de begroting voor 29 miljoen euro op te kuisen.
Als Burgemeester zou ik nog kunnen leven met een bovengemeentelijk rioolbeheer door het Vlaams Gewest, maar dat men dan ineens ook het onderhoud voor rekening neemt. Want een beetje van dit en een beetje van dat heeft alle krachten van verandering ten spijt geen enkele meerwaarde en zorgt ervoor dat heel wat rioleringswerken met daarbij horende gemeentelijke wegenwerken aan de bovenstructuur alweer jaren vertraging zullen oplopen. Deze maatregel zorgt er ook nog eens voor dat heel wat aannemers in de al getroffen nutsvoorzieningen- en wegenbouwsector hierdoor weer minder werk zullen krijgen terwijl vele gemeenten net willen investeren maar door dit begrotingsgeklungel het niet zullen kunnen. Deze besparingsmaatregel ontdekte ik toevallig, maar ik verwed er veel op dat er nog zo een hele resem werden doorgevoerd. Alweer verdient deze Vlaamse regering de titel van doorschuifregering.
De auteur van deze opinie Peter Reekmans is Burgemeester van Glabbeek (Dorpspartij), Lid van de Raad van Bestuur van Riobra, Ondervoorzitter van LDD en gewezen LDD- Fractievoorzitter en Vlaams Parlementslid.